Η πρώτη σύσκεψη του υπουργικού συμβουλίου που ορίστηκε από την κυβέρνηση συνασπισπισμού ΣΥΡΙΖΑ – Ανεξάρτητοι Έλληνες (ΑΝΕΛ) μεταδόθηκε τηλεοπτικά την Τετάρτη, με τον πρωθυπουργό και αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα να διακηρύσσει ότι η κυβέρνηση του δεν θα ερχόταν σε σύγκρουση με τη διεθνή χρηματοπιστωτική ελίτ.

Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα επιδίωκε μια «αμοιβαία καταστροφική ρήξη,» είπε ο Τσίπρας, προσθέτοντας ότι «η προτεραιότητα μας είναι μια νέα επαναδιαπραγμάτευση με τους εταίρους μας, ζητώντας μια δίκαια, βιώσιμη και αμοιβαία ευεργετική λύση.» Αποκάλεσε τον συνασπισμό κυβέρνηση «εθνικής σωτηρίας.»

Ο πλέον σημαντικός διορισμός ήταν αυτός του Πάνου Καμμένου, του ηγέτη του δεξιού εθνικιστικού ΑΝΕΛ, στον οποίο παραδόθηκε ο έλεγχος του υπουργείου Άμυνας. Τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργήσει στενούς δεσμούς με τους στρατιωτικούς και απαίτησε να δοθεί ο έλεγχος της άμυνας στους ΑΝΕΛ κατά τις συνομιλίες που έγιναν τη Δευτέρα με τον Τσίπρα για τον σχηματισμό του συνασπισμού.

Δεν υπάρχει καμμια αμφιβολία ότι οι στρατιωτικοί εξετάζουν την πιθανή κατάληψη της εξουσίας σε κάποια στιγμή καθώς η οικονομική κρίση βαθαίνει και εντείνεται η αντίσταση στη νέα κυβέρνηση από την εργατική τάξη. Οι επιπτώσεις της επίβλεψης των στρατιωτικών από μια δεξιά μορφή όπως ο Καμμένος – σε μια χώρα όπου, μόλις το 1974, ένα στρατιωτικό καθεστώς με τη στήριξη της CIA βρισκόταν στην εξουσία – είναι δυσοίωνες.

Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένας συνασπισμός ψευτο-αριστερών δυνάμεων που περιλαμβάνουν σταλινικούς, μαοϊκούς, πρώην στελέχη του ΠΑΣΟΚ και οικολογικές τάσεις. Ένα από τα ηγετικά του μέλη είναι ο βετεράνος σταλινικός Γιάννης Δραγασάκης, που θα υπηρετήσει σαν αντιπρόεδρος της κυβέρνησης. Ο Δραγασάκης είναι υπέρμαχος των «μεταρρυθμίσεων» στον δημόσιο τομέα – δηλαδή, περικοπές στις θέσεις εργασίας και αυξήσεις παραγωγικότητας. Πρόσφατα είπε, «Ακόμη και εάν το χρέος ήταν μηδέν, θα είχαμε προβλήματα χωρίς τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στο κράτος και τη δημόσια διοίκηση.»

Όταν ήταν στο Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (ΚΚΕ), ο Δραγασάκης υπηρέτησε σαν υφυπουργός για μερικούς μήνες στην «οικουμενική» κυβέρνηση του 1989-1990 στην οποία συμμετείχε το ΚΚΕ μαζί με τη δεξιά Νέα Δημοκρατία (ΝΔ) και το σοσιαλδημοκρατικό ΠΑΣΟΚ.

Το υπουργείο Οικονομικών, που έχει αναλάβει την επίβλεψη των επικείμενων συνομιλιών με την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και με διεθνείς τράπεζες για την εξόφληση των ελληνικών χρεών που ξεπερνούν τα 300 δισεκατομμύρια ευρώ, δόθηκε στον Γιάννη Βαρουφάκη. Αναλαμβάνοντας το υπουργείο, ο Βαρουφάκης διακήρυξε, όπως και ο Τσίπρας: «Δεν θα γίνει μονομαχία ανάμεσα σε μας και την ΕΕ ... Δεν θα υπάρξουν απειλές.»

Ο Βαρουφάκης ήταν πρόσφατα καθηγητής οικονομικής θεωρίας και κατείχε μια έδρα επισκέπτη στο πανεπιστήμιο του Τέξας. Έχει συγγράψει το «Μια Μετριοπαθής Πρόταση για την Επίλυση της Κρίσης της Ευρωζώνης» σε διάφορες παραλλαγές, η πρώτη εκ των οποίων γράφτηκε με τον πρώην βουλευτή του βρετανικού Εργατικού κόμματος Στιούαρτ Χόλλαντ. Η τελευταία παραλλαγή, που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο 2013, εκδόθηκε από κοινού με τον αμερικανό οικονομολόγο Τ.Κ.Γκαλμπρέιθ. Τον Ιούνιο 2013, ο Βαρουφάκης και ο Γκαλμπρέιθ έγραψαν ένα κύριο άρθρο στους New York Times με τον τίτλο «Μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ Μπορεί Να Σώσει Την Ελλάδα.»

Διαβεβαίωσαν την κυβερνώσα ελίτ διεθνώς ότι μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ «δεν θα ήταν κάτι κακό για την Ευρώπη ή τις Ηνωμένες Πολιτείες.» Εάν εκλεγόταν ο ΣΥΡΙΖΑ, έγραψαν, «τίποτε ζωτικό δεν θα άλλαζε για τις Ηνωμένες Πολιτείες.» Και συνέχισαν: «Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν σκοπεύει να φύγει από το ΝΑΤΟ ή να κλείσει τις αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις.»

Ο Βαρουφάκης έχει προσωπική γνώση της ελληνικής αστικής πολιτικής, έχοντας διατελέσει οικονομικός σύμβουλος του πρώην αρχηγού του ΠΑΣΟΚ Γιώργου Παπανδρέου για τρία χρόνια μέχρι το 2006. Ο Παπανδρέου στη συνέχεια  το 2009 ηγήθηκε της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, που επέβαλε τον πρώτο γύρο μέτρων λιτότητας στην Ελλάδα. Το ΠΑΣΟΚ συνέχισε αυτό τον ρόλο συμμετέχοντας σε διαδοχικές κυβερνήσεις συνασπισμού πριν αποβληθεί από την εξουσία την προηγούμενη εβδομάδα.

Ο Βαρουφάκης είναι ένας διακηρυγμένος υπερασπιστής του καπιταλισμού και έχει υποστηρίξει τη μείωση του ελληνικού φόρου εταιρειών στο 15%. Είπε στο πρόγραμμα Today του BBC ότι οι στόχοι του ΣΥΡΙΖΑ ήταν για «γνήσιες μεταρρυθμίσεις που χρειαζόμαστε να εφαρμόσουμε σε αυτή τη χώρα για να βάλουμε ένα τέλος στη γραφειοκρατία» και για να «δημιουργήσουμε ένα λογικό σχέδιο για αναδιάρθρωση του χρέους.»

Στο ερώτημα αν ήθελε να διαγράψουν οι τράπεζες το μισό ελληνικό χρέος, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ είχε προηγουμένως υποσχεθεί, απάντησε, «Όχι, όχι, όχι, υπάρχει πολλή έπαρση πριν από κάθε διαπραγμάτευση ... υπήρξε κάποια έπαρση από την πλευρά μας. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι τώρα καθόμαστε και συζητάμε για ένα τρόπο όπου το κούρεμα του χρέους μας, η μείωση του χρέους ελαχιστοποιείται. Δεν θέλουμε να πληρώσουμε λιγότερο από όσο μπορούμε.»

Ο ΣΥΡΙΖΑ σχεδίαζε «να συνδέσει τις πληρωμές μας με την ανάπτυξη μας,» πρόσθεσε. «Θέλουμε να κάνουμε [τους δανειστές της Ελλάδας] συνεταίρους στην ανάκαμψη μας.»

Αφού παράθεσε μια από τις δηλώσεις του Βαρουφάκη από τότε που έγινε υπουργός, ότι οι Έλληνες πρέπει να ζουν «λιτά» στο μέλλον, οι Financial Times σχολίασαν, «Δεν θα υπάρξει καμμία έκρηξη στις δημόσιες δαπάνες από τη νέα κυβέρνηση, υποσχέθηκε ο κ.Βαρουφάκης.»

Ο Τσίπρας μιλάει σε δύο ακροατήρια και, στην αρχική φάση της κυβέρνησης, εκτελεί μια λεπτή άσκηση ισορροπίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ επιδιώκει να διαβεβαιώσει την ΕΕ και το παγκόσμιο κεφάλαιο για την πρόθεση του να εξοφλήσει τα χρέη της Ελλάδας, ενώ εφαρμόζει μερικά άμεσα μέτρα για να κατευνάσει, και να παραπλανήσει, αυτούς που τον ψήφισαν με την προσδοκία ότι θα υλοποιήσει προοδευτική κοινωνική αλλαγή. Ο Τσίπρας είπε στο υπουργικό συβούλιο ότι οι υπουργοί «δεν πρέπει να απογοητεύσουν τους ψηφοφόρους που μας έδωσαν την εντολή.»

Ο Παναγώτης Λαφαζάνης, ένας άλλος βετεράνος σταλινικός και ηγέτης της «Αριστερής Πλατφόρμας» του κόμματος, πήρε το υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ανακοίνωσε χθες ότι μερικές προτεινόμενες ιδιωτικοποιήσεις θα σταματήσουν, περιλαμβανόμενης της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού και του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας. Η πλήρης ιδιωτικοποίηση του Πειραιά, του μεγαλύτερου και στρατηγικά ζωτικού λιμένα της Ελλάδας, θα αναβαλλόταν, και 595 καθαρίστριες του δημόσιου τομέα που απολύθηκαν από την προηγούμενη κυβέρνηση με το «σχέδιο κινητικότητας» θα επαναπροσλαμβάνονταν.

Όλα αυτά τα μέτρα μόλις που συνεπάγονται κάποια δαπάνη. Αυτό αναγνωρίστηκε από τον υφυπουργό Κοινωνικής Ασφάλισης του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρη Στρατούλη, που είπε: «Όσα έχουμε πει στην προεκλογική μας εκστρατεία θα είναι ο οδηγός μας, αρχίζοντας με μέτρα που δεν έχουν επίπτωση σε δαπάνες.»

Ωστόσο, ακόμη και αυτές οι συμβολικές χειρονομίες είναι πάρα πολύ για τους εκπροσώπους της χρηματοπιστωτικής ελίτ. Ο επικεφαλής των υπουργών οικονομικών του Eurogroup, ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών Τζερόεν Νταϊσελμπλουμ, αντέδρασε στη νέα κυβέρνηση επιμένοντας, «Το μήνυμα ‘θέλουμε την υποστήριξη σας αλλά όχι τους όρους σας’ δεν θα έχει πέραση.»

Οι ελληνικές τραπεζικές μετοχές υπέφεραν τη χειρότερη ημερήσια πτώση που έχει ποτέ σημειωθεί, με τους τέσσερεις μεγαλύτερους δανειστές της χώρας – την τράπεζα Πειραιώς, την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, την Eurobank και την Alpha Bank – να πέφτουν πάνω από 25%.

Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Σίγκμαρ Γκάμπριελ σχολίασε ότι «Οι πολίτες άλλων ευρωπαϊκών κρατών έχουν το δικαίωμα να δουν ότι οι συμφωνίες που συνδέονται με τις πράξεις αλληλεγγύης τους τηρούνται.»

Ο ΣΥΡΙΖΑ γνωρίζει ότι αυτό είναι δική του ευθύνη, και ήδη προετοιμάζεται για μια αναζωπύρωση της κοινωνικής αντίστασης. Αυτή ήταν η πραγματική σημασία της πρώτης δήλωσης του Γιάννη Πανούση, ένα πρώην βουλευτή της Δημοκρατικής Αριστεράς, μιας δεξιάς απόσχισης από τον ΣΥΡΙΖΑ, που διορίστηκε αναπληρωτής υπουργός στο υπουργείο Εσωτερικών με καθήκοντα «προστασίας του πολίτη.»

Με την πλέον καθαρή ένδειξη ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα καταβάλει όλες του τις δυνάμεις για να υπερασπίσει το καπιταλιστικό κράτος, ο Πανούσης είπε, «Η αστυνομία θα οπλοφορεί σε συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα εκφοβίζουν και θα τρομοκρατούν.»

Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε προηγουμένως υποσχεθεί να καταργήσει τις μονάδες αποκατάστασης τάξης και να τις συγχωνεύσει με την ευρύτερη αστυνομία. Η επιφύλαξη του Πανούση πρέπει να απορριφθεί από τους εργαζόμενους με περιφρόνηση, με δεδομένη τη βαναυσότητα την οποία έχει εξαπολύσει η αστυνομία ενάντια σε διαμαρτυρόμενους τα τελευταία πέντε χρόνια.

Η ελληνική αστυνομία είναι ένα γενικά γνωστό προπύργιο υποστήριξης για δεξιά και φασιστικά κόμματα. Μεταξύ του 40 και του 50 τοις εκατό των αστυνομικών ψήφισε σύμφωνα με πληροφορίες για το φασιστικό κόμμα της Χρυσής Αυγής στις εκλογές της Κυριακής, το ίδιο ποσοστό με τις εκλογές του 2012.

29 Ιανουαρίου 2015