Τα γεγονότα στη Σρι Λάνκα απαιτούν τη μέγιστη προσοχή των εργαζομένων σε όλο τον κόσμο. Οι μαζικές διαμαρτυρίες θα έχουν επακόλουθο αντίκτυπο στη μελλοντική εξέλιξη της διεθνούς ταξικής πάλης.
Η τεράστια κοινωνική οργή για την εκτίναξη των τιμών των τροφίμων και της βενζίνης, τις πολύωρες διακοπές ρεύματος, την οξεία έλλειψη ιατρικών ειδών και, γενικότερα, τις ολοένα και πιο δυσβάσταχτες συνθήκες ζωής για τους εργαζόμενους έχει ξεσπάσει σε μαζικές διαμαρτυρίες σε όλη τη χώρα. Οι εκκλήσεις για την άμεση παραίτηση του δεξιού, σιναλεζικού-σοβινιστικού καθεστώτος του προέδρου Γκοταμπχάγια Ραγιαπάκσε έχουν βρει ευρεία υποστήριξη τόσο στον πλειοψηφικά σιναλεζικό νότο όσο και στο βορειοανατολικό τμήμα του νησιού, το οποίο αποτελείται κυρίως από Ταμίλ.
Η κυβέρνηση αντέδρασε κηρύττοντας κατάσταση έκτακτης ανάγκης την περασμένη Παρασκευή. Ο στρατός έχει εξουσιοδοτηθεί με αστυνομικές εξουσίες και οι άνθρωποι μπορούν να κρατούνται χωρίς να τους απαγγέλλονται κατηγορίες για παρατεταμένες περιόδους.
Τόσο τα μέτρα αυτά όσο και η παράταξη μεγάλου αριθμού δυνάμεων ασφαλείας στους δρόμους της πρωτεύουσας Κολόμπο απέτυχαν να εμποδίσουν τη συμμετοχή δεκάδων χιλιάδων να συμμετάσχουν στις διαδηλώσεις του Σαββάτου στα προάστια του Κολόμπο και στις πανεπιστημιουπόλεις. Η κλονισμένη κυβέρνηση επέβαλε στη συνέχεια 36ωρη απαγόρευση κυκλοφορίας σε όλη τη χώρα μέχρι το πρωί της Δευτέρας. Σύμφωνα με την αστυνομία, 664 άτομα συνελήφθησαν επειδή διαδήλωσαν το βράδυ του Σαββάτου αψηφώντας την απαγόρευση κυκλοφορίας στη Δυτική Επαρχία, όπου βρίσκεται το Κολόμπο.
Από νωρίς την Κυριακή οι αρχές μπλόκαραν την επικοινωνία σε μεγάλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης και εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων, οι οποίες χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο για την οργάνωση αντικυβερνητικών διαδηλώσεων ανεξάρτητα από τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Όμως, αντιμέτωπο μιας δημόσιας κατακραυγής, το Υπουργείο Άμυνας φέρεται να εγκατέλειψε την καθολική λογοκρισία.
Αψηφώντας την απαγόρευση κυκλοφορίας, την Κυριακή πραγματοποιήθηκαν διαδηλώσεις στο Κολόμπο και σε πόλεις και κωμοπόλεις σε ολόκληρη τη χώρα σε κάθε μία από τις οποίες συμμετείχαν από εκατοντάδες έως χιλιάδες άνθρωποι, απαιτώντας από την κυβέρνηση να παραιτηθεί. Εν μέσω αυξανόμενης αναταραχής στις τάξεις της κυβέρνησης, το υπουργικό συμβούλιο παραιτήθηκε μαζικά το βράδυ της Κυριακής.
Η Σρι Λάνκα έχει ταρακουνηθεί οικονομικά και κοινωνικά από την πανδημία COVID-19 η οποία έχει διαρκέσει πάνω από δυο χρόνια. Ο διεθνής τουρισμός και τα εμβάσματα από το εξωτερικό, τα οποία και τα δύο αποτελούν κύριες πηγές αναγκαίου συναλλάγματος, κατέρρευσαν. Τον τελευταίο χρόνο, μεγάλα τμήματα της εργατικής τάξης, συμπεριλαμβανομένων των εκπαιδευτικών, των εργαζομένων στην υγειονομική περίθαλψη, των εργαζομένων στις φυτείες τσαγιού και στα λιμάνια, πραγματοποίησαν απεργίες και διαμαρτυρίες ενάντια στη μείωση του πραγματικού εισοδήματος, στην έλλειψη προστασίας από τον κορονοϊό και στις ιδιωτικοποιήσεις. Οι μαχητικοί αυτοί αγώνες απομονώθηκαν και ξεπουλήθηκαν από τα συνδικάτα.
Τώρα, ο πόλεμος του ΝΑΤΟ κατά της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει προκαλέσει μεγάλες αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων και των καυσίμων. Επισήμως, ο πληθωρισμός ανέρχεται στο 17%. Αυτό σε μια χώρα όπου, ακόμη και πριν από τη λαίλαπα της πανδημίας, το ετήσιο κατά κεφαλήν εισόδημα των νοικοκυριών ήταν 1.420 αμερικάνικα δολάρια, το ανώτατο 1% του πληθυσμού κατείχε πάνω από 20% μερίδιο τόσο στον πλούτο όσο και στο εισόδημα, και το κατώτατο 50% αγωνιζόταν να επιβιώσει με μόλις 14% του εθνικού εισοδήματος και μερίδιο πλούτου 4,3%.
Υπό την πίεση του παγκόσμιου κεφαλαίου να καταβάλει τόκους ύψους 4 δισεκατομμυρίων δολαρίων φέτος, παρόλο που τα συνολικά συναλλαγματικά αποθέματα είναι λίγο περισσότερα από τα μισά του παραπάνω ποσού, η κυβέρνηση Ραγιαπάκσε και η άρχουσα τάξη της Σρι Λάνκα διπλασιάζουν τις προσπάθειές τους να φορτώσουν όλο το βάρος της κρίσης στην εργατική τάξη και τους φτωχούς αγρότες. Οι αυξήσεις των τιμών και οι διακοπές ρεύματος είναι μόνο η αρχή.
Η κυβέρνηση επιδιώκει μια «διάσωση» από το ΔΝΤ, η οποία θα βασίζεται σε μαζικές περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες και σε πώληση κρατικών εταιρειών και υποδομών. Η κυβέρνηση Μπάιντεν θα χρησιμοποιήσει την κυριαρχία του αμερικανικού ιμπεριαλισμού στο ΔΝΤ για να εντείνει την πίεση στο Κολόμπο ώστε η χώρα να ενσωματωθεί ακόμη περισσότερο στην ολοένα και κλιμακούμενη αμερικανική στρατηγική περικύκλωσης και απειλής της Κίνας.
Το Socialist Equality Party (SEP), το τμήμα της Διεθνούς Επιτροπής της Τέταρτης Διεθνούς στην Σρι Λάνκα, αγωνίζεται για τη συσπείρωση της εργατικής τάξης ενάντια στην κυβέρνηση και όλα τα κόμματα της άρχουσας τάξης στη βάση ενός επαναστατικού κοινωνικού προγράμματος.
Το καπιταλιστικό κατεστημένο διακηρύσσει ομόφωνα ότι η Σρι Λάνκα έχει χρεοκοπήσει και δεν υπάρχουν πόροι για την προστασία του πληθυσμού από τις παγκόσμιες «δυνάμεις της αγοράς» και την παροχή βασικών δημόσιων υπηρεσιών. Το SEP απορρίπτει αυτά τα επιχειρήματα, τα οποία αποσκοπούν στο να σπείρουν ένα αίσθημα αποθάρρυνσης και απελπισίας. Επιμένει ότι η εργατική τάξη πρέπει να αναλάβει τους οικονομικούς, βιομηχανικούς και φυσικούς πόρους της χώρας. Αν οι πόροι της Σρι Λάνκα πρόκειται να κινητοποιηθούν προς το συμφέρον της κοινωνίας, ο πλούτος της καπιταλιστικής άρχουσας τάξης πρέπει να κατασχεθεί μέσω της επαναστατικής πολιτικής κινητοποίησης της εργατικής τάξης και των αγροτικών μαζών. Η αστική τάξη πρέπει να απομακρυνθεί από την πολιτική εξουσία, μέσω της εγκαθίδρυσης μιας εργατικής κυβέρνησης σε συμμαχία με τους φτωχούς της υπαίθρου.
Ωστόσο, ενώ προωθεί τα απαραίτητα αιτήματα για την ανάπτυξη της ταξικής πάλης ενάντια στην άρχουσα τάξη της Σρι Λάνκα, το SEP επιμένει ότι η κρίση που εκτυλίσσεται στη χώρα πρέπει να εξεταστεί μέσα στο διεθνές της πλαίσιο. Ως εκ τούτου, η παρέμβαση του κόμματος βασίζεται σε μια διεθνή στρατηγική.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το SEP αγωνίζεται για να στραφούν οι εργαζόμενοι στη Σρι Λάνκα στο αυξανόμενο παγκόσμιο κύμα αντίδρασης της εργατικής τάξης. Κάνει ιδιαίτερη έκκληση στους εργαζόμενους στον Πορθμό του Πάλκ στην Ινδία, δεκάδες εκατομμύρια από τους οποίους συμμετείχαν σε διήμερη γενική απεργία την περασμένη εβδομάδα ενάντια στις φιλοεπενδυτικές πολιτικές της κυβέρνησης BJP υπό την ηγεσία του Ναρέντρα Μόντι.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Ινδός υπουργός Εξωτερικών Σ. Τζαϊσανκάρ ταξίδεψε στο Κολόμπο για να προσφέρει πολιτική και οικονομική στήριξη στην αστική τάξη της Σρι Λάνκα. Το Νέο Δελχί χρησιμοποιεί την κρίση για να επιβάλλει τις απαιτήσεις του και της Ουάσιγκτον για την αξιοποίηση του νησιού ως ορμητήριο επιχειρήσεων εναντίον της Κίνας στον Ινδικό Ωκεανό. Αλλά ο μεγαλύτερος φόβος της ινδικής άρχουσας τάξης είναι ότι μια κοινωνική έκρηξη στη Σρι Λάνκα θα τονώσει την ταξική πάλη στο Ταμίλ Ναντού και σε ολόκληρη την Ινδία. Το 1987, τα ινδικά στρατεύματα επενέβησαν στο νησί όταν η ινδική άρχουσα τάξη φοβήθηκε ότι ο εμφύλιος πόλεμος στη Σρι Λάνκα αποσταθεροποιούσε επικίνδυνα το αντιδραστικό κρατικό σύστημα που δημιουργήθηκε με τον κοινοτικό διαμελισμό της υποηπείρου το 1947.
Η κοινωνικοπολιτική κρίση στη Σρι Λάνκα είναι μια προχωρημένη έκφραση της κρίσης που κατακλύζει τον παγκόσμιο καπιταλισμό. Η πανδημία και το ξέσπασμα του πολέμου στην Ευρώπη έχουν αποσταθεροποιήσει οικονομικά και πολιτικά τις ταξικές σχέσεις που ήταν ήδη τεταμένες μετά από δεκαετίες διαρκώς αυξανόμενων κοινωνικών ανισοτήτων, επαναλαμβανόμενων οικονομικών κρίσεων, ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας και πολέμου.
Με δισεκατομμύρια ανθρώπους στην Αφρική, τη Μέση Ανατολή και την Ασία να αντιμετωπίζουν την εξαθλίωση, την πείνα, ακόμη και τον λοιμό λόγω της ραγδαίας αύξησης των τιμών και της έλλειψης τροφίμων, ο ΟΗΕ και άλλα θεσμικά όργανα εκδίδουν αγχωμένες προειδοποιήσεις για μαζικές κοινωνικές αναταραχές. Μαζικές απεργίες και διαμαρτυρίες έχουν ήδη ξεσπάσει σε όλη τη Μέση Ανατολή, από το Ιράκ και το Σουδάν μέχρι την Τυνησία.
Η ταξική πάλη εντείνεται επίσης ραγδαία στα ιμπεριαλιστικά κέντρα, τροφοδοτούμενη από την καταστροφική αντίδραση της άρχουσας τάξης στην πανδημία και τις συνέπειες του οικονομικού πολέμου που έχουν εξαπολύσει εναντίον της Ρωσίας, παράλληλα με τη στρατιωτική σύγκρουση που τροφοδοτούν στην Ουκρανία. Στην Ισπανία οι οδηγοί φορτηγών απεργήσαν για εβδομάδες ενάντια στις αυξήσεις των τιμών των καυσίμων, αψηφώντας τη μαζική αστυνομική καταστολή που διέταξε η κυβέρνηση PSOE-Podemos. Στις ΗΠΑ, το απεργιακό κύμα που ξεκίνησε πέρυσι συνεχίζει να διογκώνεται. Αυτό το ταξικό κίνημα χαρακτηρίζεται από μια αυξανόμενη εξέγερση των εργαζομένων ενάντια στα εταιρικά συνδικάτα που για δεκαετίες κατέστειλαν την ταξική πάλη.
Η θεμελιώδης πρόκληση είναι να μετατραπεί η αυξανόμενη αντίσταση της παγκόσμιας εργατικής τάξης σε έναν συνειδητό και ενιαίο αγώνα για τον διεθνή σοσιαλισμό.
Ως απάντηση στην κρίση που συγκλονίζει τώρα το νησί της Σρι Λάνκα, το SEPπροωθεί ένα πρόγραμμα μεταβατικών αιτημάτων για τη συστηματική κινητοποίηση της εργατικής τάξης ως ανεξάρτητης πολιτικής δύναμης, συσπειρώνοντας τις αγροτικές μάζες πίσω της ενάντια στην αστική τάξη της Σρι Λάνκα, τα κόμματα της και το κράτος.
Η διανομή κρίσιμων αγαθών, συμπεριλαμβανομένων των τροφίμων, των φαρμάκων και των καυσίμων, πρέπει να τεθεί υπό την εποπτεία και τον έλεγχο της εργατικής τάξης, ο πλούτος των υπερπλουσίων, τα κέρδη και τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία των τραπεζών και των μεγάλων εγχώριων και πολυεθνικών επιχειρήσεων να κατασχεθούν και να κατευθυνθούν στην κάλυψη των κοινωνικών αναγκών. Η υγειονομική περίθαλψη και η εκπαίδευση δεν πρέπει να αιμορραγούν για να ικανοποιήσουν τα βαμπίρ της Γουόλ Στριτ, του Λονδίνου και του Τόκιο.
Το SEP αγωνίζεται για τη δημιουργία επιτροπών βάσης και δράσης στους χώρους εργασίας και στις γειτονιές, ανεξάρτητες από τα συνδικάτα και όλους τους πολιτικούς εκπροσώπους της αστικής τάξης και τους μικροαστούς υποστηρικτές της, για να αγωνιστούν για αυτά και όλα τα μέτρα που είναι απαραίτητα για την ικανοποίηση των βασικών κοινωνικών αναγκών των εργαζομένων. Καθώς αυτές οι επιτροπές αναπτύσσονται και αποδεικνύουν την αξία τους στον αγώνα, συσπειρώνοντας όλο και ευρύτερα τμήματα των αστικών και αγροτικών μαζών πίσω τους, θα γίνουν όργανα ανεξάρτητης πολιτικής εξουσίας της εργατικής τάξης, σε αντίθεση με το κοινοβούλιο και τους κατασταλτικούς θεσμούς της καπιταλιστικής ελίτ.
Το SEP έχει συνεχώς προειδοποιήσει τις μάζες για την απειλή ότι μια όλο και πιο απεγνωσμένη και σε κρίση άρχουσα τάξη θα προσπαθήσει να εγκαθιδρύσει μια αστυνομική-στρατιωτική δικτατορία. Ο Ραγιαπάκσε, ένας εγκληματίας πολέμου που ευθύνεται για μερικές από τις χειρότερες θηριωδίες του τριαντάχρονου κοινοτικού πολέμου της άρχουσας ελίτ της Σρι Λάνκα εναντίον της μειονότητας των Ταμίλ, έχει γεμίσει την κυβέρνησή του με στρατιωτικούς αξιωματικούς, ενώ υποδαυλίζει τον σοβινισμό των Σινχαλών Βουδιστών.
Αντιστεκόμενη στην κοινωνική καταστροφή που επιβάλλεται τώρα στη Σρι Λάνκα, η εργατική τάξη αμφισβητεί όχι μόνο την κλίκα Ραγιαπάκσε, την κυβέρνηση του Sri Lanka People’s Front και την αστική τάξη της Σρι Λάνκα, αλλά το παγκόσμιο κεφάλαιο και τον ιμπεριαλισμό. Κανένα από τα φλέγοντα προβλήματα, από την πανδημία και την ανεξέλεγκτη κοινωνική ανισότητα μέχρι την ιμπεριαλιστική καταπίεση και τον πόλεμο, δεν μπορεί να λυθεί έξω από την παγκόσμια ανατροπή του καπιταλισμού και του ξεπερασμένου συστήματος των ανταγωνιστικών εθνών-κρατών στο οποίο είναι ιστορικά ριζωμένος.
Φοβισμένοι αξιωματούχοι της κυβέρνησης της Σρι Λάνκα έχουν συγκρίνει τα γεγονότα που εκτυλίσσονται τώρα στο νησί με την Αραβική Άνοιξη του 2011, τη μαζική λαϊκή εξέγερση που κατέρριψε την υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ δικτατορία Μουμπάρακ στην Αίγυπτο.
Το κεντρικό μάθημα της Αραβικής Άνοιξης είναι ο καθοριστικός ρόλος της επαναστατικής ηγεσίας. Ο μετασχηματισμός της αυξανόμενης αντίστασης της εργατικής τάξης σε ένα μαζικό κίνημα για το σοσιαλισμό στη Σρι Λάνκα, την Ινδία και σε όλο τον κόσμο εξαρτάται από την οικοδόμηση της Διεθνούς Επιτροπής της Τέταρτης Διεθνούς, του Παγκόσμιου Κόμματος της Σοσιαλιστικής Επανάστασης.